Druga faza polskiego offshore wind wchodzi w ekscytującą fazę. To nie tylko start permittingu i strategiczne decyzje wczesnego developmentu ale również procesy partnerskie, tak ważne w inwestycjach tej skali. Teoretycznie, w puli transakcyjnej jest 10 morskich greenfieldów o sumarycznym potencjale ok 9GW. Otwartość na współpracę zapowiadają zarówno PKN Orlen jak i Polska Grupa Energetyczna, właściciele po 5 decyzji lokalizacyjnych (PSZW).
1. Pomimo, że są jedynie 2 grupy kapitałowe, to na fundamenty biznesowe może mieć wpływ obecna struktura i zależności w holdingach. Jednocześnie poszczególne spółki celowe obejmują różniące się akweny, z innymi ryzykami i wyzwaniami. Ponadto należy pamiętać, że obydwaj Vendorzy posiadają aktywa w pierwszej fazie, co dodatkowo ich rozróżnia.
2. Indywidualne podejście do każdego z projektów skutkować będzie różnymi rozważanymi modelami biznesowymi. Z pierwszej fazy wiemy, że możliwe jest JV 50/50 na poziomie projektu (przykład: PGE/Orsted czy Polenergia/ Equinor), konsorcjum ze zróżnicowanymi udziałami (przykład: PKN Orlen/Northland Power) czy też globalne partnerstwo obejmujące wiele różnorodnych farm wiatrowych (przykład Ocean Wind). Do tego dochodzą m.in. rozwiązania obejmujące więcej niż 2 partnerów czy udziały warunkowe zmienne w czasie, w zależności np. od osiąganego kamienia milowego.
3. W partnerstwie wyszczególnić można dwa kluczowe obszary współpracy: kapitałowy i projektowy. O ile pierwszy jest policzalny, możliwy do porównania czy przenalizowania w kontekście synergii to ten developerski, nie mniej ważny, tak oczywisty nie jest. Dla obydwu stron transakcji istotna jest dogłębna analiza zasobów własnych jak i potencjalnego partnera w kontekście konkretnego projektu, w szczegółowym ujęciu wszystkich jego etapów. Świadomość wnoszonych kompetencji i zasobów w odniesieniu do precyzyjnych potrzeb projektowych wzmocni istotnie przewagę konkurencyjną.
4. Jednocześnie, nie możemy zapominać o kontekście geopolitycznym oraz dookolnych uwarunkowaniach w postaci np. offsetów. Morska energetyka wiatrowa to element transformacji energetycznej regionu, uniezależniania EU od paliw kopalnych i budowy łańcuchów dostaw. Partnerstwo w offshore wind wymaga szerszego spojrzenia na różne płaszczyzny, nie tylko energetyczne.
5. W wymagającym otoczeniu rynkowym rośnie znaczenie ESG. Zgodności, standaryzacja projektów i ich udziałowców wybrzmiewa szczególnie na etapie finansowania. Natomiast aktywny i wartościowy co-developer, już na etapie partnerowania, może zaadresować swój wkład w tym obszarze.
6. Partnerstwo to zobowiązanie trudnej, ale przede wszystkim długoterminowej współpracy. Sam proces partnerski w pierwszej fazie morskiej energetyki wiatrowej w Polsce w swej oficjalnej części trwał 2-3 lata. Jeśli do tego dodamy permitting wymagający przyspieszenia i usprawnień projektowych okazać się może, że kolejne punkty zdobyć mogą cierpliwi, ale jednocześnie doświadczeni i utytułowani kandydaci na partnerów. Główna rywalizacja pod presją czasu obejmie decyzję środowiskową, udział w aukcji CfD, warunki i umowę przyłączeniową oraz finansowanie.
7. W analizie interesariuszy warto oprócz administracji przyjrzeć się pozostałym użytkownikom morza. Obok intensywności wykorzystania danych akwenów na rybołówstwo istotne są sąsiednie projekty wiatrowe, co ma istotny wpływ na procesy partnerskie, ale i ryzyka developerskie.
8. Bez względu na to czy proces wyboru partnerów będzie bardzo sformalizowany czy będzie rodzajem „konkursu piękności” konieczne jest przygotowanie się do niego. Zarówno po stronie szukającej jak i tej oferującej dołączenie.
9. Rozpoznanie szczegółów i precyzyjna oceniena różnic pomiędzy projektami pozwoli stworzyć listę rankingową, dającą kierunkowe wskazówki w kwestii strategii, wnoszonych synergii ale i potencjalnej konkurencji. Rywalizować można bowiem o partnerstwo w najciekawszym projekcie lub w tym wydającym się najtrudniejszym. Grunt, żeby robić to świadomie i zgodnie z planem.
W Ambiens doradzaliśmy w zakresie środowiska i permittingu na rzecz Northland Power podczas partnerowania z PKN Orlen w Baltic Power, projekcie I fazy. W tym samym projekcie pełniliśmy później pionierską w Polsce rolę niezależnego doradcy konsorcjum 25 pożyczkodawców w zakresie środowiskowo-społecznym podczas due diligence na etapie finansowania. W drugiej fazie opracowaliśmy wielokryterialną analizę porównawczą dostępnych akwenów, żeby dalej doradzać potencjalnie zainteresowanym globalnym inwestorom. Byliśmy odpowiedzialni za opracowanie wniosków o wydanie decyzji lokalizacyjnych (PSZW) dla Shell, który uzyskały wszystkie wymagane opinie administracyjne.